بازار ساز خودکار (AMM) چیست و چگونه کار می کند؟
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
بازارهای مالی غیرمتمرکز به دلیل توانایی آنها در حذف واسطه بین طرف های معامله کننده، مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته اند. یکی از بهترینهای این عرصه، پروتکل سازنده بازار ساز خودکار (AMM) در این سیستم های تراکنش است.
هنگامی که Uniswap در سال 2018 راه اندازی شد، اولین پلتفرم غیرمتمرکز بود که با موفقیت از سیستم سازنده بازار ساز خودکار (AMM) استفاده کرد.
یک بازارساز خودکار (AMM) ، پروتکل زیربنایی است که تمام صرافیهای غیرمتمرکز یا همان DEX را تامین میکند. DEX به کاربران کمک میکند تا با اتصال مستقیم آنها بدون واسطه، ارزهای دیجیتال را مبادله کنند. به عبارت ساده تر، سازندگان بازار ساز خودکار (AMM) مکانیسم های معاملاتی مستقلی هستند که نیاز به مبادلات متمرکز و تکنیک های بازارسازی مرتبط را از بین می برند. در این مقاله از ارزکت، به بررسی این بازار ساز خودکار میپردازیم.
بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟
یک بازارساز خودکار (AMM) فرآیند مورد نیاز، برای تامین نقدینگی جفت های معاملاتی در صرافی های متمرکز را تسهیل می کند. یک صرافی متمرکز بر عملیات معاملهگران نظارت کرده و یک سیستم خودکار ارائه میکند که تضمین میکند سفارشهای معاملاتی مطابقت دارند.
به عبارت دیگر، وقتی معامله گر A تصمیم می گیرد 1 بیت کوین را به قیمت 34000 دلار بخرد، صرافی اطمینان حاصل می کند که معامله گر B را پیدا می کند که مایل است 1 بیت کوین را با نرخ ارز ترجیحی معامله گر A بفروشد. به این ترتیب، صرافی متمرکز کم و بیش واسطه بین معاملهگر A و معاملهگر B است و وظیفه آن این است که فرآیند را تا حد امکان بدون نقص انجام دهد و سفارشهای خرید و فروش کاربران را در زمانی بیسابقه مطابقت دهد.
سیستمهای AMM پس از اجرای اولین بار توسط Shearson Lehman Brothers و ATD در اوایل دهه 1990 شروع به کار کردند. قبل از اختراع آنها، کتابهای سفارش توسط انسانهایی ایجاد میشد که به صورت دستی معاملاتی را با هدف افزایش نقدینگی بازار آغاز میکردند.
این رویکرد همچنین دلیل برخی لغزش ها و تاخیر در کشف قیمت در بازارها بود. علاوه بر این، بازارسازان نیز به دستکاری بازار متهم شدند. هنگامی که بازار ساز خودکار (AMM) معرفی شد، تمام مشکلات ناشی از بازارسازان انسانی را حل کرد. اکنون، این نوع سیستم ها در صرافی های غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین نیز معرفی شده اند.
در صرافیهای غیرمتمرکز مبتنی بر AMM، دفتر سفارش سنتی با استخرهای نقدینگی جایگزین میشود که برای هر دو دارایی جفت معاملاتی در زنجیره از پیش تأمین مالی میشوند. نقدینگی توسط سایر کاربرانی که از طریق کارمزد معاملاتی بر اساس درصدی از استخر نقدینگی که ارائه میکنند، درآمد غیرفعال در سپرده خود نیز کسب میکنند.
یکی از صرافی های غیرمتمرکز که AMM را پیاده سازی کرده است Uniswap است. Uniswap یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است که به کاربرانش اجازه میدهد نقدینگی را برای کسب درآمد غیرفعال یا تبادل بین داراییهای مختلف تامین کنند.
بازار ساز خودکار (AMM) چگونه کار می کنند؟
جفتهای معاملاتی که معمولاً در یک صرافی متمرکز پیدا میکنید بهعنوان «حوضه نقدینگی» منفرد در AMM وجود دارند. برای مثال، اگر میخواهید اتر را با تتر معامله کنید، باید یک استخر نقدینگی ETH/USDT پیدا کنید.
به جای استفاده از بازارسازان اختصاصی، هر کسی می تواند با سپرده گذاری هر دو دارایی موجود در استخر، نقدینگی را در اختیار این استخرها قرار دهد. به عنوان مثال، اگر میخواهید یک ارائهدهنده نقدینگی برای استخر ETH/USDT شوید، باید نسبت از پیش تعیینشده خاصی از ETH و USDT را واریز کنید.
هنگامی که سفارشهای بزرگ در بازار ساز خودکار (AMM) ثبت میشوند، مقدار قابلتوجهی از یک توکن حذف یا به یک استخر اضافه میشود، و این مورد میتواند باعث ایجاد اختلافات قابل توجهی بین قیمت دارایی در استخر و قیمت بازار آن (قیمتی که با آن در چندین صرافی معامله میشود) شود. به عنوان مثال، قیمت ETH در بازار ممکن است 3000 دلار باشد، اما در یک استخر، ممکن است 2850 دلار باشد زیرا شخصی مقدار زیادی ETH را به یک استخر اضافه کرده تا توکن دیگری را حذف کند.
همچنین مطالعه کنید: شبکه اسمارت چین
استخر نقدینگی چیست؟
استخر نقدینگی، به این موضوع اشاره دارد که چگونه می توان یک دارایی را به یک دارایی دیگر، اغلب یک ارز فیات، بدون تأثیر بر قیمت آن در بازار تبدیل کرد. قبل از اینکه AMM ها وارد عمل شوند، نقدینگی یک چالش برای صرافی های غیرمتمرکز (DEX) در اتریوم بود. به عنوان یک فناوری جدید با رابط کاربری پیچیده، تعداد خریداران و فروشندگان کم بود، که به این معنی بود که یافتن افراد کافی برای تجارت به طور منظم دشوار بود.
این مورد، مشکل محدودیت نقدینگی را با ایجاد استخرهای نقدینگی و ارائه انگیزه به تامین کنندگان نقدینگی برای تامین دارایی های این استخرها برطرف می کند. هر چه داراییها در یک استخر بیشتر باشد و نقدینگی آن بیشتر باشد، تجارت در صرافیهای غیرمتمرکز آسانتر میشود.
در بازار ساز خودکار (AMM)، به جای معامله بین خریداران و فروشندگان، کاربران با مجموعهای از توکنها معامله میکنند و در هسته آن، یک استخر نقدینگی یک ظرف مشترک از توکن ها است. کاربران استخرهای نقدینگی را با توکن عرضه می کنند و قیمت توکن های موجود در استخر با یک فرمول ریاضی تعیین می شود. با تغییر فرمول، استخرهای نقدینگی را می توان برای اهداف مختلف بهینه کرد.
هر کسی که به اینترنت متصل باشد و هر نوع توکن ERC-20 را در اختیار داشته باشد، میتواند با ارائه توکنها به استخر نقدینگی AMM، به ارائهدهنده نقدینگی تبدیل شود. ارائه دهندگان نقدینگی معمولاً برای ارائه توکن به استخر، کارمزدی دریافت می کنند. این کارمزد توسط معامله گرانی که با استخر نقدینگی تعامل دارند پرداخت می شود. اخیراً، ارائهدهندگان نقدینگی همچنین توانستهاند از طریق آنچه به عنوان «کشاورزی بازده» شناخته میشود، بازدهی را در قالب توکنهای پروژه به دست آورند.
سخن پایانی
در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال ارزکت، به بررسی بازار ساز خودکار (AMM) و چگونگی کارکرد آن نیز پرداختیم. امید است این مطلب مورد توجهتان قرار گرفته باشد.